
Komst AZC leidt tot agressie richting raadsleden
In verschillende gemeenten zorgt de mogelijke komst van een asielzoekerscentrum voor maatschappelijke onrust. Meermaals richt deze volkswoede zich tot raadsleden.
Het is in veel gemeenten een precair thema: de opvang van asielzoekers, statushouders en arbeidsmigranten. Ook raadsleden ondervinden steeds vaker de maatschappelijke weerstand, tot soms zeer extreme situaties.
Zo werd in Het Hogeland (Groningen) besloten een raadslid én zijn gezin vanwege bedreigingen én twee confrontaties op straat permanent te beveiligen door de politie. In Roosendaal en Sint-Michielsgestel escaleerde de situatie eveneens, met respectievelijk bedreigingen aan politici en gewelddadige protesten bij het gemeentehuis. Ook werd er zwaar vuurwerk afgestoken.
Agressie en intimidatie
"Het gaat om een landelijke opgave, die gemeenten moeten oplossen. Raadsleden staan het dichtst bij de burger en krijgen direct de kritiek te horen vanuit de samenleving. En dat gaat er soms heftig aan toe”, aldus voorzitter Hanneke Willemstein, in reactie op de voorvallen tegen de NOS. “Mensen moeten zonder last en ruggespraak hun werk blijven doen, in veiligheid. Dat staat hierdoor wel onder druk."
Ongeveer één op de drie raadsleden krijgt te maken met enige vorm van agressie, intimidatie of geweld. Dat blijkt uit onderzoek van Invior in opdracht van het Netwerk Weerbaar Bestuur.
Uitvoeren landelijke opgave
De gemeenteraad speelt een cruciale rol in besluitvorming, ook al ligt de uiteindelijke verantwoordelijkheid soms bij het college of de rijksoverheid. Daarom is het van belang dat volksvertegenwoordigers betrokken worden bij complexe dossiers zoals de vestiging van een AZC.
Juist omdat het maatschappelijk belang groot is, is het belangrijk om inwoners, en in dit geval gekozen inwoners in de vorm van de raad, te betrekken bij belangrijke ontwikkelingen.
Rol van de raad
Het is belangrijk om de rol van de raad en daarmee de tijd die volksvertegenwoordiging eraan bestaat serieus te nemen, en niet verder uit te hollen of ze onder druk te zetten door zaken die op landelijk niveau aan de gemeenten worden toebedeeld.
In Geertruidenberg werd in juli 2024 het besluitvormingsproces voor de komst van een AZC geëvalueerd. In dit onderzoek zijn diverse aanbevelingen te lezen inzake een goede wisselwerking tussen college en raad op ingewikkelde dossiers als het voorliggende.
Weerbaarheid en bescherming
Om de veiligheid van raadsleden te waarborgen, werkt de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden samen met het Netwerk Weerbaar Bestuur. Dit initiatief biedt preventieve ondersteuning en, indien nodig, acute nazorg bij incidenten van agressie en intimidatie.
“De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden vertegenwoordigt 6500 leden, met achtergronden, meningen en standpunten die het gehele politieke spectrum bestrijken. Als Vereniging hebben we daarom geen inhoudelijk standpunt over onderwerpen, dit laten we aan de individuele raadsleden over.” aldus Willemstein.
Raadsleden die te maken krijgen met bedreigingen kunnen terecht bij het Netwerk Weerbaar Bestuur. Dit netwerk biedt directe ondersteuning en begeleiding om escalaties te voorkomen.
Zie ook: VNG ziet link tussen azc-protesten en asielbeleid kabinet (NOS)