Spannende dagen voor bijna 55.000 kandidaten

 Voor bijna 55 duizend kandidaat-gemeenteraadsleden zijn het spannende dagen, blijkt uit onderzoek van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden. De kiezer heeft vandaag, dinsdag en woensdag de kans om ruim achtduizend van deze kandidaten in 333 gemeenten tot raadslid te kiezen. 

Om wat preciezer te zijn: in totaal doen 54.994 gemeenteraadskandidaten mee aan de gemeenteraadsverkiezingen van 2022. Het betreft ruim dubbel zoveel mannen (32.622) als vrouwen (14.764) en 7.608 personen waarvan het geslacht de vereniging onbekend is. 

Stijging aantal kandidaten

Het aantal kandidaten waaruit de kiezer kan kiezen in 2022 is gemiddeld 165 per gemeente (54.994 kandidaten gedeeld door 333 gemeenten). In absolute aantallen zijn er meer kandidaten dan in 2018, toen waren er 53.733 kandidaten in 335 gemeenten, een gemiddeld aantal van 160 kandidaten per gemeente. Acht jaar geleden, bij de raadsverkiezingen van 2014, waren er 57.871 kandidaten waaruit de kiezer in 388 gemeenten kon kiezen, een gemiddelde van 149 kandidaten. In acht jaar tijd is er dus enerzijds sprake van een daling van het aantal kandidaat-raadsleden (57.871 in 2014 naar 54.994 in 2022) maar zijn er per gemeente gemiddeld meer kandidaten (149 in 2014 naar 165 in 2022). 

Meeste vrouwen op 'Schier'

Op Schiermonnikoog hebben vrouwelijke kandidaten de overhand (54 procent) en in Elburg het minst, met 11 procent van de geregistreerde kandidaten. Doesburg neemt de tweede plaats in wat betreft het aantal vrouwelijke kandidaten (46 procent) en Ouder-Amstel de derde (45 procent). Zutphen, Nieuwegein, Weststellingwerf, Heemstede, Bunnik, Blaricum en Tytsjerksteradiel maken (in aflopende volgorde) de top tien van gemeenten met de meeste vrouwelijke kandidaten vol.

Schiermonnikoog mag dan koploper zijn wat betreft het aantal verkiesbare vrouwen, de lijsttrekkers van de drie deelnemende partijen in deze gemeente zijn wél allemaal mannen.

Er zijn 37 gemeenten zonder vrouwelijke lijsttrekkers en is er geen enkele gemeente zonder mannelijke lijsttrekkers. In 59 gemeentes zijn er 50 procent of meer vrouwelijke lijsttrekkers en Waddinxveen voert met 80 procent vrouwelijke lijsttrekkers de lijst aan.

Hekkensluiter

Elburg is wat het aantal vrouwelijke kandidaten hekkensluiter op plaats 333 (11 procent). Op de voet gevolgd door Oldebroek (13 procent) en Maasdriel (16 procent vrouwelijke kandidaten). Daarna volgen (optellend) Staphorst, Alblasserdam, Bunschoten, Tubbergen, Neder-Betuwe, Borsele en Renswoude.

In Groningen vinden wij de meeste vrouwelijke kandidaten en in Zeeland de minste. Voor lijsttrekkers geldt vrijwel hetzelfde. Er lijkt een verband te zijn tussen gemeentegrootte en vrouwelijke kandidaten. In de groep van grootste gemeenten is het percentage vrouwen 15 procent groter dan in de groep van kleinste gemeenten. Dit verband lijkt niet te bestaan tussen gemeentegrootte en vrouwelijke lijsttrekkers.

Gemeenteraadsverkiezingen

Stemgerechtigde kiezers hebben vandaag, dinsdag en woensdag 16 maart 2022 de kans om een stem uit te brengen op een van de kandidaten in hun gemeente. De stembussen sluiten woensdag 16 maart om 21 uur. Daarna begint het tellen van de stemmen, dat zoals altijd openbaar is in de stembureaus. De definitieve uitslagen van de raadsverkiezingen worden maandag 21 maart vastgesteld. De nieuwe gekozen gemeenteraadsleden worden op 30 maart geïnstalleerd. 

NB: de 14 procent kandidaten en 15 procent lijsttrekkers waarvan het geslacht niet bekend is zijn niet meegenomen in de resultaten. Dit kan voor een bias zorgen, omdat te verwachten is dat partijen die alleen maar vrouwelijke of mannelijke kandidaten hebben er eerder voor kiezen om de geslachten niet weer te geven op de kandidatenlijsten.