Hoe word ik raadslid?

Iedereen kan raadslid worden. Raadsleden vertegenwoordigen de inwoners van hun gemeente en nemen namens hen besluiten over onderwerpen die iedereen raken. 

Raadslid zijn is dus niet zomaar een functie, maar een politiek ambt. Je wordt niet benoemd, maar gekozen door de inwoners van je gemeente. Daarmee heb je een directe democratische opdracht: het raadswerk doe je namens en voor de mensen die op jou gestemd hebben.

Wat houdt het ambt in?

Het raadslidmaatschap is een nevenfunctie: het is goed te combineren met een baan of studie. Toch vraagt het ambt tijd, betrokkenheid en verantwoordelijkheidsgevoel. Raadsleden vergaderen, stellen kaders vast, controleren het college van burgemeester en wethouders, en blijven voortdurend in contact met inwoners.

Een raadsperiode duurt vier jaar. Binnen die periode kun je daadwerkelijk invloed uitoefenen op het beleid en de koers van jouw gemeente.

Aan welke voorwaarden moet ik voldoen?

Om als raadslid gekozen te kunnen worden, gelden in Nederland een aantal wettelijke voorwaarden:

• Je bent minimaal 18 jaar oud;

• Je bent niet uitgesloten van het kiesrecht;

• Je woont in de gemeente waar je raadslid wilt worden.

Ook inwoners zonder Nederlandse nationaliteit kunnen deelnemen aan de lokale democratie:

• Inwoners met een EU-nationaliteit mogen direct meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen.

• Inwoners van buiten de EU kunnen zich kandidaat stellen als zij minimaal vijf jaar onafgebroken legaal in Nederland wonen.

Daarnaast zijn sommige functies niet verenigbaar met het raadslidmaatschap. Zo kun je geen ambtenaar zijn bij dezelfde gemeente waar je in de raad wilt zitten. Raadsleden zijn bovendien verplicht openbaar te maken welke andere functies zij vervullen, om belangenverstrengeling te voorkomen.

Hoe word ik raadslid?

Omdat je als raadslid verkozen moet worden, begint het met kandidaatstelling. Dat kan op twee manieren:

> Via een bestaande politieke partij

De meest gebruikelijke route is via een lokale of landelijke partij.
Neem contact op met de plaatselijke afdeling van een partij waar jij je bij thuis voelt. Daar kun je je aanmelden als kandidaat.

Iedere partij heeft een eigen procedure voor het vaststellen van de kieslijst en de volgorde van kandidaten. Hoe hoger je op de lijst staat, hoe groter de kans dat je gekozen wordt.

> Met een eigen lokale lijst

Je kunt ook zelf, samen met andere inwoners, een nieuwe lijst of partij vormen. Meer informatie over de registratie van politieke partijen en kandidaatstelling vind je bij de Kiesraad.

Een ambt voor en door inwoners

Raadslid zijn, betekent invloed uitoefenen op de toekomst van jouw gemeente. En vooral: inwoners vertegenwoordigen. Wie raadslid wil worden, kiest ervoor om actief deel te nemen aan onze lokale democratie.

Ook jij kunt voor een periode van vier jaar meedoen, mee praten en mee besluiten over alle onderwerpen die voor jouw gemeente van belang zijn.