Burgemeester

De burgemeester is dé centrale speler in het gemeentelijk bestuur. Hij is het eerste aanspreekpunt van de gemeente.

De burgemeester heeft in het bestuur een belangrijke sleutelpositie; hij is voorzitter en lid van het college van B&W en is voorzitter van de gemeenteraad. Als voorzitter van de raadsvergadering heeft de burgemeester geen stemrecht in de raad.

De burgemeester heeft als dagelijks bestuurder van de gemeente eigen verantwoordelijkheden. De burgemeester is altijd de eerste vertegenwoordiger van de gemeente. In deze rol treedt de burgemeester ook op als woordvoerder van de gemeente bij belangrijke kwesties. Afhankelijk van hoe de portefeuilles verder verdeeld zijn tussen de burgemeester en wethouders, kan de burgemeester er meer taken bij hebben. Hoe kleiner een college, hoe meer taken een burgemeester heeft.

Openbare orde en veiligheid

Eén van de taken die de burgmeester altijd onder zich heeft, is de handhaving van de openbare orde en veiligheid. Hieronder valt het gezag over de politie en de brandweer.

De burgemeester heeft regelmatig het zogenaamde driehoeksoverleg met de officier van justitie en de politiechef over de inzet van de politie in de gemeente. De Nationale politie is georganiseerd in 10 regionale eenheden. De burgemeesters hebben per regionale eenheid de taak om een beleidsplan voor het gebied vast te stellen. Daarin is o.a. de sterkteverdeling en de huisvesting bepaald aan de hand van de inbreng van de gezamenlijke gemeenteraden in de regionale eenheid.

De overheidstaken in de cisisbeheersing rampenbestrijding is ondergebracht bij de 25 veiligheidsregio’s in ons land. De burgemeesters vormen gezamenlijk het bestuur van de veiligheidsregio. Voor alle taken die de burgemeester uitvoert geldt dat hij verantwoording aflegt aan de gemeenteraad.

Locoburgemeester

Bij afwezigheid van de burgemeester, worden diens taken waargenomen door de locoburgemeester.

Dit is altijd een wethouder met verder een eigen takenpakket. In het uitzonderlijke geval dat zowel de burgemeester als alle wethouders afwezig zijn, neemt het langstzittende raadslid of een ander door de raad benoemd raadslid de rol van burgemeester op zich.

Waarnemend burgemeester

Wanneer een burgemeester terugtreedt, overlijdt of wanneer de gemeenteraad nog geen vervanger heeft gevonden aan het einde van de ambtsperiode van een burgemeester, kan er een waarnemend burgemeester worden benoemd.

Deze benoeming wordt gedaan door de commissaris van de Koning, na overleg met de fractievoorzitters van de gemeenteraad. Een waarnemend burgemeester heeft in principe dezelfde bevoegdheden als een burgemeester, al is het gebruikelijk dat college of de raad de bevoegdheden van een waarnemer beperkt tot de strikt noodzakelijke werkzaamheden gedurende de periode dat er geen burgemeester is.