Normen minimale ondersteuning raad vraagt actie van minister

Minimale normen voor ondersteuning van de raad door griffie en rekenkamer zijn wenselijk. De minister dient deze normen voor de ondersteuning van de gemeenteraad op te stellen in overleg met de beroeps- en belangenverenigingen in het lokaal bestuur.De Raad voor het Openbaar Bestuur geeft deze adviezen in het vandaag uitgebrachte advies “Goede ondersteuning, sterke democratie.” 

De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) adviseert een minimale omvang van de griffie, een salariëring van de griffier die gelijkwaardig is aan de gemeentesecretaris en een ondergrens voor de ondersteuning door de rekenkamer. De ROB beveelt gemeenteraden aan om ‘verantwoordelijkheid te nemen om werk te maken van ondersteuning en het wettelijk instrumentarium voor ondersteuning beter te gebruiken.’
Het advies is uitgebracht na een verzoek van de minister van Binnenlandse Zaken over de wenselijkheid van een minimale omvang van ondersteuning door griffie en rekenkamer.

Zuinig 

Volgens de Raad voor het Openbaar Bestuur is de ondersteuning van de gemeenteraad door griffie en rekenkamer de afgelopen twintig jaar overgelaten aan de raad. Maar het blijkt dat de gemeenteraad zijn wettelijke instrumentarium voor controle en kaderstelling onvoldoende gebruikt. Bovendien hebben gemeenteraden de neiging om zuinig voor zichzelf te zijn. “Er is ruimte voor verbetering en die moet worden benut. Ondersteuning mag wat kosten en zou niet afhankelijk moeten zijn van wat een gemeente daar zelf voor over heeft”, schrijft de ROB. 

Prikkels 

De verantwoordelijkheid voor het beschikbare budget voor ondersteuning door griffie en rekenkamer ligt vanwege het budgetrecht bij de gemeenteraad. De ROB constateert dat dit onvoldoende werkt om goede ondersteuning te realiseren. De Raad voor het Openbaar Bestuur roept de minister daarom op dat de richting die wordt aangegeven over minimale omvang en beschikbare middelen ‘niet vrijblijvend mag zijn: er moeten prikkels komen om naleving te bevorderen.”

Rijkssteun 

De minister moet, zo adviseert de ROB, nader onderzoek doen hoeveel geld er nodig is om aan de minimale normen voor ondersteuning door griffie en rekenkamer te voldoen. Zo nodig geeft de minister aan hoe de gemeente de ondersteuning kan bekostigen. Als uit dat onderzoek blijkt dat de gemeente onvoldoende budget heeft, levert de minister zelf financiele steun van het Rijk voor het borgen van de minimale ondersteuning van de gemeenteraad door griffie of rekenkamer. 

Gemeentefonds

Over het oormerken van geld voor de ondersteuning van raadsleden uit het Gemeentefonds, de pot met geld van het Rijk aan gemeenten, is de ROB heel helder: dat kan niet want dat is in strijd met de bestedingsvrijheid van het Gemeentefonds. De ROB adviseert de minister om geen geld binnen het Gemeentefonds te oormerken voor de ondersteuning door griffie en rekenkamer, maar duidelijk aan te geven hoeveel geld beschikbaar is voor ondersteuning van de raad en raadsleden. “Die herkenbaarheid kan in de praktijk dienen als een soort impliciete bestedingsnorm. Deze bestedingsnorm is niet afdwingbaar, maar kan dienen als referentie volgens het principe "pas toe of leg uit". 

Meer informatie 

Voor meer informatie over het hoe en waarom van de minimale omvang voor ondersteuning door griffie en rekenkamer: het volledige rapport “Goede ondersteuning, sterke democratie” van de Raad voor het Openbaar Bestuur. 

Zie ook op de site van de Raad voor het Openbaar Bestuur de informatie over het advies en het filmpje waarin ROB-raadslid Huri Sahin een toelichting geeft op het advies.

Raadsleden willen meer en betere ondersteuning, dat bleek uit een onderzoek van Berenschot.

Over het gebruik van instrumenten door de gemeenteraad, maakten Klaartje Peters en Peter Castenmiller een onderzoeksrapport.

Wie als raadslid of lid van de werkgeverscommissie wil meepraten over hoe de ideale griffie er uit ziet, kan zich aanmelden voor de bijeenkomst op 17 of op 19 november.

Wil je kort en snel zien wat het belang van de griffie en rekenkamer is voor de gemeenteraad, dan bieden de Goede Raad video's over de griffier als rechterhand van de raad en over de Rekenkamer als hulptroep van de raad uitkomst.